روده دارای نشت یا افزایش نفوذ پذیری روده (آی پی)، شرایطی است که باعث ایجاد شکاف در پوشش دیواره روده می شود. این شکاف ها باعث می شود ذرات غذا، باکتری ها و مواد زائد مستقیماً در جریان خون نفوذ کنند. خوردن غذاهایی که بر روی باکتری ها و التهاب روده تأثیر مثبت می گذارند می تواند به بهبود علائم کمک کند.
دیواره روده از سلول های اپیتلیال تشکیل شده است. شکاف های کوچک بین این سلول ها باعث می شود آب، یون ها و سایر مواد مغذی از روده ها به جریان خون جریان پیدا کنند. معمولاً ذرات غذایی و زائد نمی توانند از این شکاف ها عبور کنند.
در سندرم روده دارای نشت، التهاب و عدم تعادل باکتریایی در روده باعث گسترش این شکاف ها می شود و باعث می شود مواد مضر به جریان خون نشت کنند. به همین علت است که سندروم روده نشتی باید تحت مراقبت پزشک و طبیب حاذق طب سنتی درمان شود.
در حقیقت، یک مقاله مروری سال 2016 نشان می دهد که یک رابطه نزدیک بین غلظت باکتری های روده، التهاب و آی پی وجود دارد. نکته مهم این است که، رژیم غذایی و تغذیه می تواند این عوامل را تحت تأثیر قرار دهد.
در این مقاله سندرم روده نشت کننده و غذاهایی که می توانند بر آن تأثیر بگذارند مورد بحث قرار می گیرد. ما همچنین یک برنامه غذایی مختصر ارائه می دهیم که شامل غذاهایی است که می توانید برای بهبود سلامت دستگاه گوارش مصرف کنید.
غذاهایی برای خوردن ویژه بیماران مبتلا به سندروم روده نشتی
غذاهای تخمیر شده مانند کیمچی می توانند تنوع باکتری های روده را افزایش دهند.طبق یک بررسی در سال 2018، داشتن تنوع زیستی پایین باکتری های روده می توانند منجر به افزایش آی پی و التهاب شود. حتی ممکن است خطر ابتلا به چندین بیماری از جمله بیماری التهابی روده و چاقی را افزایش دهد.
بنابراین، افراد می توانند از رژیم غذایی که باعث افزایش تنوع باکتری در روده می شود، بهره مند شوند. احتمالاً شامل ترکیب پروبیوتیک و غذاهای پروبیوتیک بیشتری است که باعث رشد باکتری های مفید روده می شوند.
البته برخی مواد غذایی یا دارویی نیز در این زمینه مفید هستند که بره موم نیز یکی از آن ها است. بره موم به صورت موثری می تواند برای درمان چنین بیماری مورد استفاده قرار گیرد. با این حال دقت داشته باشید که در این بیماری خاص، استفاده از عسل بره موم توصیه نمی شود.
بیشتر در مورد بره موم بخوانید:
نمونه هایی از این قبیل غذاها عبارتند از:
- ماست پروبیوتیک
- ماست تخمیر شده یا کفیر
- سایر غذاهای تخمیر شده مانند کیمچی، کلم ترش، و میسو
- نان خمیر مایه
- بعضی پنیرها
- سبزیجاتی مانند بادمجان، کلم بروکلی، کلم، هویج و کدو سبز
- میوه هایی از جمله زغال اخته، انگور، پرتقال، پاپایا و توت فرنگی
- آجیل و دانه ها، مانند بادام، بادام زمینی، بادام هندی، و آجیل کاج
- محصولات لبنی بدون لاکتوز و موارد لبنی، از جمله پنیر سفت، شیر بدون لاکتوز و گزینه های شیر گیاهی
- غلات مانند جو دوسر، ذرت، برنج و کینوآ
غذاهایی که باید از خوردن آنها اجتناب کنید
افرادی که علائم ناخوشایند گوارشی را تجربه می کنند باید از خوردن غذاهایی که هضم آن دشوار است خودداری کنند. متخصصان از این غذاها به عنوان الیگو، دی، مونوا ساکاریدها و پلیول های تخمیر (FODMAP)یاد می کنند.
FODMAP کربوهیدرات هایی با زنجیره کوتاه هستند که باکتری ها آنها را تجزیه یا تخمیر می کنند. این فرآیند تخمیر منجر به تولید گاز می شود که علائم ناخوشایندی مانند نفخ و باد شکم را ایجاد می کند.
نمونه هایی از FODMAPs عبارتند از:
- فروکتوز
- لاکتوز
- فروکتان ها
- گالاکتوزها
- پلی ال ها
استفاده از یک رژیم غذایی کم FODMAP می تواند تولید گاز را کاهش دهد. این، به نوبه خود، ممکن است به کاهش ناراحتی گوارشی که سندرم روده نشت آور ایجاد می کند، کمک کند.
غذاهای FODMAP بالا که برای این بیماری نوعی سم محسوب می شود عبارتند از:
- میوه هایی مانند سیب، گیلاس، هلو، گلابی، گوجی بری، خرما و هندوانه
- سبزیجات از جمله مارچوبه، قارچ، پیاز و سیر
- حبوبات، مانند لوبیا قرمز، لوبیای فاوا، لوبیای کلیه و نخود
- شیرین کننده های طبیعی و مصنوعی، از جمله فروکتوز، عسل، زایلیتول، سوربیتول
- غلات مانند گندم، آرد، جو، چاودار و کنجاله بادام
- نوشیدنی هایی از جمله نوشابه و آب میوه
ایده های غذایی برای سندروم روده نشت دار
این بخش چند ایده غذایی ساده برای بهبود سلامت روده را شامل می شود. برخی از افراد ممکن است دریابند که برخی غذاها بیش از سایرین علائم را تحریک می کنند. این افراد می توانند از یک ژورنال غذا برای ردیابی عادات و علائم رژیم غذایی و شناسایی غذاهای محرک احتمالی استفاده کنند.
با این حال برخی غذاهای پیشنهادی برای وعده های مختلف غذایی را در ادامه لیست کرده ایم:
صبحانه
- پارفیت میوه: روی یک کاسه ماست یونانی زغال اخته، توت فرنگی یا برش های کیوی بریزید.
- بلغور جو دوسر: آب جو یا شیر فاقد لبنیات را به جو دو سر نورد اضافه کرده و روی آن را با بلوبری تزیین کنید.
- تخم مرغ و نان تست: یک یا دو تخم مرغ را به مقداری نان تست مایه اضافه کنید.
ناهار و شام
- سالاد: سبزیجات مخلوط شده را با سینه مرغ خرد شده، هویج، گوجه فرنگی و پنیر پارمزان خرد شده ترکیب کنید.
- فریتاتا: برای تهیه، از تخم مرغ، کلم بروکلی، گوجه فرنگی و یک پروتئین انتخابی (اختیاری) استفاده کنید.
- گوشت تفت داده شده: گوشت گاو به همراه کلم بروکلی، هویج، فلفل دلمه ای و رشته فرنگی کدو سبز را با هم ترکیب کنید و تفت دهید.
- مرغ لیمویی: یک سینه مرغ کبابی با سیب زمینی شیرین و جوانه بروکسل سرو کنید.
- ماهی قزل آلا: یک فیله ماهی قزل آلا را گریل یا تفت دهید و آن را به همراه سالاد سرو کنید.
تنقلات
- کلوچه برنج که با کره بادام زمینی پوشانده شده است
- انگور و توت فرنگی
- جو دوسر همراه با توت فرنگی و شکلات تلخ در نوک آن
- ترکیبی از بادام، گردو، و فندق
- و...
پژوهش های اخیر چه می گویند؟
بلغور جو دو سر ایده خوبی برای صبحانه برای افرادی است که دارای سندرم روده نشتی هستند. برخی از متخصصان اظهار کرده اند که پروتئین زونولین می تواند نقش مهمی در نشت روده داشته باشد. به این دلیل که زونولین اندازه شکاف بین سلول های اپیتلیال را تنظیم می کند.
یک مطالعه در سال 2019 میزان زونولین بیشتری را در بدن افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر در مقایسه با افرادی که به این بیماری مبتلا نبودند، مشاهده کرد.
همچنین، یک مطالعه در سال 2018 نشان داد که زنان با سطح زونولین بالا غلظت کمتری از باکتریهای مفید روده را نسبت به زنان با سطح زونولین پایین نشان می دهند. به نظر می رسد این باکتری های مفید نفوذپذیری روده و التهاب روده را کاهش می دهند.
زنان با سطح زونولین پایین نیز تمایل به رژیم های غذایی با کالری، کربوهیدرات، پروتئین و نمک بیشتری دارند. اگرچه این ارتباطات جزئی بودند، محققان اظهار داشتند که رژیم غذایی می تواند روی باکتری های روده، آی پی و سلامت کلی دستگاه گوارش تأثیر بگذارد.
سخن آخر
سندرم روده دارای نشت یا افزایش آی پی می تواند علائم ناخوشایندی مانند یبوست، اسهال و نفخ ایجاد کند. افرادی که فکر می کنند ممکن است سندرم روده نشتی داشته باشند، می توانند برای کنترل علائم خود تغییراتی در رژیم غذایی ایجاد کنند. هر کس به غذاهای مختلف یکسان پاسخ نمی دهد. افراد می توانند برای شناسایی غذاهایی که علائم نشت روده را ایجاد می کنند، یک دفتر یادداشت غذایی داشته باشند. در صورت عدم بهبود علائم علیرغم تغییر در رژیم غذایی، افراد باید به پزشک مراجعه کنند.
فراموش نکنید بره موم به عنوان یک ماده ضد التهاب می تواند رد این بیماری موثر باشد. البته به شرطی که از عصاره بره موم که عسل درون ان نباشد استفاده کنید. هرچند توصیه می کنیم برای درمان روده نشت دار با بره موم، حتما با پزشک معالج مشورت کنید.
