به گزارش پایگاه خبری صنعت زنبورداری ایران، استان مازندران از استان‌های غنی ایران ازلحاظ منابع شهدی است که سبب توسعه زنبورداری در این استان به‌عنوان قطبی مهم از صنعت زنبورداری کشور شده است. در گفتگو با مهندس سید محی‌الدین میرمحمدی، مدیرعامل اتحادیه زنبورداران استان مازندران به واکاوی مشکلات زنبورداری این استان پرداختیم.
به گزارش عسلنا، ایشان از 15 سال پیش عضو هیئت‌مدیره تعاونی زنبورداران شهرِ ساری بوده و به‌عنوان نائب رئیس در چند دوره فعالیت کرده است. اکنون نیز به‌عنوان عضو هیئت‌مدیره شرکت تعاونی زنبورداران شهر ساری و مدیرعامل اتحادیه زنبورداران استان مازندران مشغول هستند.
وی همچنین به‌عنوان نماینده مازندران در صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور نیز فعالیت می‌کند و یک دوره نیز عضو هیئت‌مدیره اتحادیه سراسری زنبورداران کشور بودند.
تحصیلات ایشان تا مرحله فوق‌لیسانس همگی در رشته‌های مرتبط با زنبورداری بوده است. میرمحمدی، از مدیران متخصص و کارآزموده‌ای است که دانشگاه و مدارج علمی را به میدان تجربه عملی پیوند زده است.
میر محمدی: در سال‌های گذشته یک طرح خوب به‌عنوان پایلوت در مناطقی از چند استان کشور برگزار شد که بابت گرده‌افشانی کلزا، به زنبورداران یارانه نیز تعلق گرفت. این طرح یک سال در وزارت جهاد کشاورزی انجام و سپس متوقف شد، چراکه پیگیری در مورد آن انجام نشد.
تشکل‌های مربوطه و تعاونی‌ها باید در این خصوص مطالبه کنند تا این کار جا بیفتد و اگر به‌مرورزمان تداوم می‌یافت به‌صورت یک فرهنگ درمی‌آمد. الآن مشکل ما این است که علاوه بر زارعین در استان مازندران، برخی کشورهای کشت و صنعت یا سازمان‌های دولتی که باغات و زمین‌های مستعدی برای کشاورزی دارند نیز همکاری برای گرده‌افشانی ندارند و حتی از کشاورزان برای استقرار پول می‌گیرند. قانع نمی‌شوند که این عمل زنبورها برای باروری دانه و میوه آن‌ها مفید است و تنها به فکر درآمدزایی هستند و توجهی به این امر ندارند یا برایشان اثبات نشده است. در کشورهایی مثل کانادا یا ترکیه در برابر هر کلنی برای گرده‌افشانی مبالغی به زنبورداران داده می‌شود ولی اینجا متأسفانه با ناهماهنگی و درگیری و یا حداقل دریافت پول برای استقرار کلنی‌ها روبرو هستیم.
در استان مازندران نیز در چند سال اخیر تلفات غیرمتعارفی داشتیم. در سال 99 که گذشت حدود 40 تا 55 درصد تلفات متغیر در شهرستان‌های مختلف استان داشتیم. به این صورت که در زمستان هم عسل و هم گرده در کلنی وجود داشت ولی در آخر شاهد کاهش جمعیت و باقی ماندن ملکه و تلفات دیگر زنبورها بودیم. نمونه‌برداری‌های زیادی در مازندران انجام‌شده که در اکثر آن‌ها، بیماری «نوزما» مثبت اعلام‌شده ولی می‌شود گفت که این بیماری تنها دلیل اصلی نیست و شوربختانه داروی غالبی هم برای این بیماری به سهولت و به‌صورت همگانی در دسترس نیست. برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده‌شده و مؤثر بوده ولی با توجه به رسیدن بهار و دوره رشد نوزادان این آفت موقتاً در بسیاری کلنی‌ها متوقف‌شده است.
حدود 5 و نیم میلیون تولید سالانه عسل و 268 کیلو ژل رویال با مشارکت بیش از 7 هزار زنبوردار در استان مازندران استحصال می‌شود که عسل مرکبات از تولیدات شاخص این استان بوده که حدود 688 هزار کلنی در آن با میانگین هر زنبوردار حدود 100 کلنی، وجود دارد.
مشکلات زنبورعسل و زنبورداران بسیار عدیده و زیاد است و زنبورداران مازندرانی نیز از این مشکلات در امان نبودند. یکی از این مشکلات کمبود نهاده است و گرانی دو تا سه برابری این نهاده‌ها است. کرایه و هزینه تردد و انتقال کلنی‌ها نیز تقریباً سه برابر شده که از عهده زنبوردار خارج است. ابزارآلات و مواد اولیه هم گران شده ولی متأسفانه قیمت عسل، تفاوت چندان مخصوصی نداشته است. عسل مرکبات که امسال بسیار هم کم تولیدشده، زمزمه قیمت‌های امسال، اصلاً با هزینه‌ها برابری ندارد. سال گذشته این عسل کیلویی 60 هزار تومان به‌صورت عمده‌فروش رفته که قاعدتاً امسال باید به کیلویی 70 تا 75 هزار تومان برسد، ولی علی‌رغم نبودن این محصول زمزمه قیمت کیلویی 80 تا 90 هست ولی جنسی وجود ندارد. به دلیل وجود دلالان و اینکه اتحادیه‌ها نقدینگی و سرمایه در گردش و بودجه‌ای برای خرید تضمینی ندارد، نمی‌تواند در قیمت‌گذاری و بازار دخالت کند و این عرضه و تقاضاست که قیمت‌ها را مشخص می‌کند.
بحث اسکان کلنی‌ها و استقرار کلنی‌های غیربومی در این استان نیز به مشکلی بزرگ تبدیل است، چراکه مازندران ظرفیت کوچ پذیری ندارد و این قطب زنبورداری مورد هجوم زنبورداران دیگر استان‌ها قرار می‌گیرد و منابع محدود آن کفاف این جمعیت را نداده و همچنین بی‌نظمی‌هایی هم به وجود می‌آید.
اکثر این زنبورداران بدون مجوز و غیرقانونی کوچ می‌کنند و سبب بروز مشکلاتی برای استان مقصد می‌شوند. مرتع‌داران زیادی شکایت دارند و مرتعی برای زنبورداران بومی باقی نمی‌ماند. ما از مسئولین جهاد کشاورزی خواستاریم، برنامه جامع تبصره 14 نظام جامع دام‌پروری در مازندران اجرایی شود و باید مسئولین استانی به این مسئله توجه و برای تحققش کمک کنند.
متأسفانه شاهدیم، زنبورداران کوچ رو به فاصله نزدیکی از زنبورستان‌های بومی با کلنی‌های سنگینی مستقر می‌شوند و سبب شیوع بیماری‌ها و مشکلات فراوانی برای زنبورداری استان می‌شوند.
در مورد سایر مشکلات، عسل‌های تقلبی در استان با همکاری نهادهای مربوطه در حال اجرایی شدن و برخورد با متخلفین با یک عزم جدی است.
کمبود دارو وجود داروهای تقلبی در استان نیز از مشکلاتی است که باید موردتوجه ویژه قرار گیرد. همچنین 7 هزار زنبوردار این استان نیازمند بیمه و حمایت‌های دولتی هستند./
