احتمالا شما هم شنیده یا خوانده اید که عسل یک ماده آنتی اکسیدان است. بسیاری از فروشنده ها در هنگام فروش عسل طبیعی بر روی آنتی اکسیدان بودن عسل و درمان بیماری ها توسط عسل تاکید ویژه ای دارند. این در حالی است که بسیاری از مصرف کننده ها اصلا اطلاعاتی در مورد خواص آنتی اکسیدانی عسل ندارند و اصلا نمی دانند خاصیت آنتی اکسیدان بودن عسل طبیعی چه سودی برایشان دارد.
آشنا شدن با مفهوم آنتی اکسیدان که مفهومی کم سابقه در طب به شمار رفته و کمتر از 300 سال از مطرح شدن این موضوع در دنیا می گذرد، کمک می کند تا در انتخاب خوراکی های مختلف دقت بیشتری به کار ببندید. همچنین می توانید علاوه بر عسل طبیعی، دیگر مواد حاوی آنتی اکسیدان را شناخته و در صورت علاقه مندی به رژیم غذایی خود بیافزایید. در کل مصرف مواد آنتی اکسیدان بسیار ضروری است. اما این آنتی اکسیدان چیست؟
در این مطلب به صورت کاملا خلاصه به معرفی مفهوم آنتی اکسیدان و ضرورت آن برای بدن می پردازیم و سپس به معرفی مواد آنتی اکسیدان موجود در عسل اشاره خواهیم کرد. مطمئنا این مطلب کوتاه می تواند برای شما مفید باشد.
شما هنوز هم با خواص شگفت انگیز عسل آشنا نیستید؟
آنتی اکسیدان چیست؟
آنتی اکسیدان ها موادی هستند که می توانند فرآیندهای اکسیداسیون را مهار کنند. فرآیندهای اکسیداسیونی که توسط رادیکال های آزاد در بدن ما اتفاق می افتد و در صورتی که مهار نشوند، می توانند به قسمت های مختلف بدن ما آسیب های جدی وارد کنند. البته شاید برای شما این سوال ایجاد شده باشد که رادیکال های آزاد چه چیزی هستند که برای مقابله با آن به آنتی اکسیدان نیاز داریم!
رادیکال های آزاد موادی هستند که در بدن ما و بعد از واکنش های مختلف سلولی ایجاد می شوند. این رادیکال های آزاد همواره هم بد نیستند. کبد یکی از قسمت های بدن است که رادیکال آزاد تولید می کند تا بدن را سم زدایی نماید. گلبول های سفید هم برای مقابله با ویروس ها و دفاع از بدن، به رادیکال های آزاد نیاز دارند. آنچه که باعث ایجاد ضرر به بدن انسان می شود، کمبود انتی اکسیدان در بدن انسان برای مهار فعالیت های رادیکال آزاد است.
ژل رویال ماده ای موثر برای تقویت سیستم ایمنی بدن
به طور عادی میزان رادیکال آزاد و آنتی اکسیدان در بدن انسان متعادل بوده و مشکلی برای فرد ایجاد نمی شود. اگر میزان آنتی اکسیدان موجود در بدن انسان کم شود، رادیکال های آزاد با محدودیت کمتری به فعالیت پرداخته و به همین علت آسیب هایی را به قسمت های مختلفی از بدن انسان وارد می کنند.
پایین آمدن سطح آنتی اکسیدان می تواند مضرات زیادی برای بدن ما به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض را می توان به صورت خلاصه در موارد زیر بیان کرد:
- پیری زودرس
- بروز و رشد سرطان
- ایجاد سلول های آسیب دیده در بدن
- ایجاد سلول های جهش یافته در بدن
- فعال شدن ژن های معیوب
- درگیری مداوم سیستم ایمنی بدن
- و..
به طور کلی در دوران جوانی به دلیل اینکه جوانان در شرایطی هستند که استرس اکسیداتیو در آنها بیشتر است، نیاز بیشتری به تامین مواد آنتی اکسیدان دارند. با این حال افراد مسن نیز باید از آنتی اکسیدان ها استفاده کنند.
چه موادی سرشار از آنتی اکسیدان هستند؟
مواد مختلفی هستند که به عنوان مواد سرشار از آنتی اکسیدان شناخته می شوند. در بین میوه ها و سبزیجات زالزالک، تمشک، گشنیز و شاتوت از جمله خوراکی های سرشار از آنتی اکسیدان هستند. شکلات تلخ و عسل طبیعی نیز از جمله خوراکی هایی هستند که درون خود آنتی اکسیدان دارند در بین مواد گیاهی نیز برخی مواد میزان آنتی اکسیدان بیشتری در درون خود جای داده اند که میخک، دارچین، زردچوبه، ریحان، زیره و آویشن از بهترین آنها هستند.
البته این تنها برخی از مواد خوراکی بودند که در آنها مواد آنتی اکسیدان وجود دارد. مصرف مواد طبیعی عموما مقداری آنتی اکسیدان را به بدن منتقل می کند. با این حال خوراکی هایی مثل عسل طبیعی به دلیل هم افزایی انواع آنتی اکسیدان های موجود در آن ها، تاثیرگذاری بیشتری بر روی رادیکال های آزاد از خود نشان می دهند.
عسل و خواص آنتی اکسیدانی آن
در بین مواد سرشار از آنتی اکسیدان، عسل طبیعی یکی از خاص ترین آن ها است. مواد آنتی اکسیدان فراوانی در عسل طبیعی یافت می شود که همه آنها در کنار هم می توانند به راحتی به مقابله با رادیکال های آزاد بپردازند. به همین علت است که عسل را یک ماده آنتی اکسیدان می نامند.
برخی از آنتی اکسیدان های موجود در عسل طبیعی را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:
- ویتامین ها: E و C
- اسیدهای آلی
- پلی فنول ها: فلاوونوئیدها، فلاوونول‌ها و...
- آنزیم ها: کاتالاز، گلوکز اکسیداز و...
- آمینو اسیدها
- پروتئین ها
- و...
عسل؛ ماده ای بهشتی، دارویی زمینی
عسل طبیعی ترکیبی بسیار پیچیده از انتی اکسیدان ها را به همراه دارد. شاید به همین علت باشد که بسیاری از محققان هنوز به صورت قطعی در مورد خواص آنتی اکسیدانی عسل به نتیجه دقیق نرسیده اند.
البته ناگفته نماند که در عسل های مختلف نیز این خاصیت متغییر است. در واقع وابسته به نوع شهد، نوع زنبور و اقلیمی که در آن عسل طبیعی تولید می شود، میزان آنتی اکسیدان موجود در عسل متفاوت خواهد بود. متاسفانه تحقیقات کمی در مورد عسل های رایج در ایران و میزان آنتی اکسیدان موجود در عسل های تک گل ایرانی به عمل آمده است. با این حال تحقیقات بین المللی بر روی برخی از عسل ها نشان می دهد که عسل های زیر می توانند بیشترین آنتی اکسیدان را با خود به همراه داشته باشند:
- عسل گندم سیاه
- عسل گون چینی
- عسل خلنگ
- عسل مانوکا
- عسل بلوط
بسته ویژه عسلنا در مورد عسل مانوکا را مطالعه کنید:
هرآنچه باید در مورد عسل مانوکا بدانید
از خواص عسل مانوکا چه می دانید؟
خواص عسل مانوکا برای برطرف کردن مشکلات مختلف پوست
نقش عسل مانوکا در درمان بیماری های تنفسی چیست؟
با این حال در بین عسل های ایرانی می توان گفت که عسل گون، عسل ریحان، عسل گشنیز و عسل آویشن از جمله عسل های تک گل ایرانی هستند که بیشترین میزان آنتی اکسیدان را درون خود جای داده اند. بسیاری از افراد معتقدند که هرچه عسل طبیعی تیره تر باشد، میزان آنتی اکسیدان موجود در آن بیشتر است؛ اما نمی توان این موضوع را یک معیار قطعی برای تشخیص میزان آنتی اکسیدان عسل بیان کرد.
سخن آخر
عسل یک ماده آنتی اکسیدان قوی است که پیچیدگی های خاصی دارد. هنوز بسیاری از دانشمندان نتوانسته اند به صورت قطعی در مورد علت آنتی اکسیدان بودن عسل یا میزان آن صحبت کنند؛ اما گروهی از دانشمندان نیز عسل طبیعی را یک ماده بسیار مفید برای مبارزه با رادیکال های آزاد می دانند. آنچه مشخص است عسل خواص آنتی اکسیدانی مناسبی درون خود دارد و می تواند به عنوان یک ماده مفید مورد استفاده قرار گیرد.
