بررسی های علمی نشان می دهد که در جوامع جدید نوع بیماری های انسان ها از بیماری های عفونی و مسری به سمت بیماری های مزمن و غیر عفونی تغییر کرده است. یکی از با قدمت ترین این بیماری ها، اختلالات روان تنی است که بر اثر عوامل هیجانی و روانی ایجاد می شود. اضطراب و استرس در دنیای امروز هم یکی از بیماری های مهلک تلقی می شود. این اضطراب می تواند علل متفاوتی داشته باشد. احساس پوچی، سردرگمی، دنیا زدگی و زندگی صنعتی، دور شدن از اصل و فطرت انسانی، دگرگونی روابط اجتماعی، آلودگی هوا و سر و صدا، انحرافات اخلاقی و... که اغلب منشا های اساسی استرس هستند. اما گاهی عوامل زودگذری مثل: شرایط روز امتحان، تغییر شغل، تغییر محل زندگی یا حتی انتخاب همسر می توانند به صورت مقطعی، اضطراب را ایجاد نمایند.
یکی از عوارض مهم و غیرقابل انکار استرس و اضطراب و به طور کلی اختلالات عصبی و روانی، معده درد عصبی است. معده درد عصبی اگرچه هنوز به عنوان یک بیماری واحد مورد بررسی قرار نمی گیرد؛ اما به نظر می رسد یکی از بیماری های رایج به ویژه در شرایط فعلی جامعه است.
روش های مختلفی برای درمان معده درد عصبی وجود دارد که یکی از بهترین آن ها، استفاده از عسل طبیعی است. در این مطلب ابتدا به معرفی استرس و به هم ریختگی عصبی اشاره می کنیم و در مطلبی مجزا به سراغ درمان معده درد عصبی با عسل اشاره خواهیم کرد. عسل درمانی برای درمان معده درد عصبی معجزه می کند. با این حال بهتر است اطلاعات دقیقی در مورد این بیماری داشته باشیم و سپس به روش های درمان خانگی و علمی آن با استفاده از عسل طبیعی اشاره کنیم.
استرس چیست و نشانه های آن کدامند؟
از دیدگاه دو روان شناس به نام های لازاروس و فولکمن استرس اینگونه تعریف می شود: «استرس رابطه اختصاصی بین شخص و محیط است که در این رابطه، تنش ارزیابی شده، از حد امکانات فرد فراتر رفته و سلامتی او را در معرض خطر قرار می دهد. وقتی شخص از مقابله با این وضعیت ناتوان است، به مشکلات روانی و جسمانی مبتلا می شود. این وضعیت می تواند تغییراتی را در شناخت، هیجان و رفتار فیزیولوژی افراد ایجاد کند.»
اما نشانه های استرس چیست؟ سکوت و صحبت نکردن، عرق کردن دست، عرق سرد پیشانی، برافروخته شدن صورت، تپش قلب، لرزش بدن، لکنت زبان، حالت تهوع و بسیاری نشانه های دیگر جز علایم استرس هستند.
سوال اینجاست که آیا استرس یک امر غیر طبیعی است و باید با آن مقابله کرد؟ پاسخ این سوال خیر است. بدن انسان دو نوع اضطراب طبیعی و غیر طبیعی را تجربه می کند. نوع طبیعی آن، واکنش عادی بدن محسوب می شود و در فطرت ما انسان هاست. یعنی بر هم خوردن تعادل فیزیولوژیک بدن توسط محرک های بیرونی و تلاش بر بازگرداندن تعادل.
زمانی که با خطری رو به رو می شویم، مثل روبه رویی با یک حیوان وحشی، لحظه تصادف، لحظه روی دادن یک اتفاق غیر مترقبه و امثال آن، بدن واکنش طبیعی نشان می دهد که همان افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت تنفس، فشار دادن دندان ها روی هم، انفباض ماهیچه ها و ... است. این واکنش ها برای آماده سازی بدن برای رو به رویی و مبارزه با خطر است. پس تا این حد از اضطراب و استرس بیماری تلقی نمی شود. اما در صورتی که شخص در این شرایط از حالت تعادل خارج شده یا بداند که برای روبه رویی با این شرایط امکانات کافی را ندارد استرس، بیمارگونه است.
در زمان حضور در جلسه امتحان طبیعی است که استرس مختصری داشته باشیم و آن هم به دلیل رو به رو شدن ما با شرایطی است که از سوالات امتحانی خبر نداریم و در لحظه ممکن است در شرایط جدیدی واقع شویم. این یک اضطراب عادی است. اما اگر در نتیجه این اضطراب، حالت تهوع، عرق کردن دست ها، سردرگمی و ... اتفاق بیافتد بیمار گونه است. این سطح از استرس مدیریت نشده که خود به تنهایی علل متفاوتی دارد؛ به اندام های زیادی آسیب وارد می کند. علاوه بر اینکه سطح تمرکز، یادگیری و یادآوری مطالب آموخته شده را بسیار پایین می آورد.
شاید بارها این جمله را از دیگران شنیده باشید که فلانی بسیار حاضر جواب است. این جمله اشاره به همان استرس زیاد از حد یا در نقطه مقابل اضطراب کنترل شده دارد. کسانی که در زمان وقوع یک بحث علمی یا دعوای زبانی، توانایی آن را دارند که با مدیریت صحیح احساسات خود، اجازه ندهند شرایط برای آنها تعیین تکلیف کند و کاملا به اوضاع مسلط هستند به عبارتی همان حاضر جواب های مثال پیش هستند. آنها به موقع فکر می کنند و با اعتماد به نفس در در هر بخشی شرکت می کنند و با استفاده از تجربیات گذشته راه حل بسیار موفقی را برای پیروز شدن پیدا می کنند.
در نقطه مقابل این افراد کسانی هستند که خیلی زود کنترل اوضاع را از دست می دهند و به قول عامیانه دست و پایشان را گم می کنند. این افراد شاید تجربیات ویژه ای داشته باشند، بسیار با اطلاع و با معلومات بالا باشند، اما هرگز نمی توانند به دلیل استرس زیادی که بر آنها غالب می شود، از پس شرایط بر آمده و پیروز میدان باشند. این افراد بعد از این که اوضاع کمی آرام تر شود، بسیار خوب فکر می کنند، راه حل های خوبی می یابند، جملات خوبی را بیان می کنند؛ اما تمام این خوبی ها دیگر عملا به کارشان نمی آید.
بیشتر در مورد درمان استرس و اضطراب با مواد طبیعی زنبور عسل بخوانید:
اثرات استرس بر بدن
استرس هم اثرات روانی و هم اثرات جسمانی فراوانی دارد. در این مقاله به طور خلاصه به اثرات اضطراب بر بدن خواهیم پرداخت و بطور اختصاصی و مفصل در مورد معده درد عصبی صحبت خواهیم کرد.
کارکردهای فیزیولوژیک استرس
زمانی که بدن انسان با عامل فشاری روبه رو می شود، ترشح آدرنالین در خون افزایش پیدا می کند، این هورمون تغییرات بدنی را به همراه دارد که به تعدادی از آن ها اشاره شد. همچون سردتر شدن دست و پا، افزایش ضربان قلب، افزایش سرعت تنفس، انقباض ماهیچه ها و ... که این موارد بسیار طبیعی است.
در این شرایط هیپوتالاموس در مغز به غده هیپوفیز دستور آماده باش می دهد. سپس غده آدرنال با ترشح هورمون آدرنالین دستور جذب بیشترین مقدار خون را به این اعضا داده و بنابراین اندام هایی مثل دست و پا سرد می شوند. در این جریان هورمونی رشته های اعصاب بدن برای رساندن این پیام ها فعال بوده و به صورت خودکار عمل می کنند.
عوارض استرس روی اندام ها و ماهیچه ها
یکی از واکنش های طبیعی بدن در موقع اضطراب، انقباض عضلات است، مخصوصا عضلات انتهایی پشت گردن و شانه ها. این انقباض ممکن است به حالت گرفتگی عضلات تبدیل شود. گاها دیده شده که افراد بر اثر تحمل استرس دچار گرفتگی در قسمت های مختلف بدن شده و مجبور به درمان و استفاده از دارو می شوند.
سردرد عصبی
سردردهای مبهم و با احساس فشار در اطراف پیشانی، درد پشت چشم ها که افراد احساس وجود طنابی محکم دور پیشانیشان را دارد، جز علائم این نوع سردرد است. این نوع سردرد عوامل زیادی دارد که یکی از مهم ترین آن ها فشارهای روانی و عاطفی است و در نوع خیلی شدیدتر باعث میگرن می شود.
میگرن که سردردی ضربان دار در یک یا هر دو طرف سر است و ممکن است با حالت تهوع و استفراغ همراه بوده و به صورت پریودی در طول ماه یا هفته و هر بار به مدت چند روز اتفاق بیافتد. این نوع سردردها با افزایش انقباض عروق اتفاق افتاده و گاها با کم آبی بدن در هنگام استرس و فشار خون بالا هم همراه است.
بیماری های قلب و عروق
پیش از این به تاثیر موقعیت های استرس زا بر روی قلب و عروق اشاره شد که باعث انقباض بیشتر قلب و عروق، افزایش فشار خون، افزایش تپش قلب و امثال این ها می شود. از طرفی خطر لخته شدن خون در عروق را هم بالا می برد. وقتی ماهیچه قلب بیش از حد در معرض اضطراب قرار گیرد و به فعالیت زیادی وادار شود، آسیب دیده و با در نظر گرفتن افزایش فشارخون، احتمال سکته قلبی و مغزی هم بالاتر می رود.
معده درد عصبی
یکی از مهم ترین عوارض استرس که البته موضوع مقاله ما نیز هست، افزایش ترشح اسید معده به دلیل افزایش هضم و جذب غذا در بدن است. همانطور که یاد شد بدن در زمان اضطراب به مقدار خون و مواد غذایی بیشتری نیاز دارد. پس این ترشح اسید امری طبیعی محسوب می شود.
اسید کلریدریک یکی از قوی ترین اسیدهای موجود در طبیعت است. هرگاه اسید ترشح شود و معده خالی باشد، این مقدار اسید اضافه می تواند به مخاط (دیواره) معده، مری و بخش ابتدایی روده باریک (اثنی عشر) آسیب برساند. بازگشت اسید معده به مری یا به اصطلاح علمی ریفلاکس اسید هم اثر همین افزایش ترشح است. بر اثر تکرار عوامل و موقعیت های استرس زا و آسیب مکرر به دیواره معده و اثنی عشر، زخم های عمیقی در دیواره ایجاد شده که درمان طولانی مدت و سختی را می طلبد. گاهی ممکن است این آسیب جدی به خونریزی معده بیانجامد.
این نوع از معده درد، دل درد ناگهانی کودکان را نیز شامل می شود. گاهی اندام های دیگر دستگاه گوارش مثل روده ها هم در فرایند عصبی شدن یا همانند وارد شدن اضطراب و استرس به بدن دچار بیماری می شوند. کولیت عصبی یکی از شایع ترین این بیماری ها است. سندرم روده تحریک پذیر را نیز می توان از دیگر بیماری های سیستم گوارشی برشمرد که هرکدام با علائم خاص خود و مجموعا با علائم اسهال، خونریزی روده، مدفوع دانه ای و یبوستی، درد در ناحیه شکم و احساس دل پیچه و ... همراه هستند.
علائم معده درد عصبی
احساس درد زیاد، نفخ معده، سیری زودرس و در بعضی افراد احساس گرسنگی دائمی و بیش از حد، احساس پری معده و ... از علائم معده درد عصبی است. البته سوزش معده و بازگشت اسید معده به داخل مری شایع ترین علائم این بیماری هستند. گاها درد معده در پشت کتف چپ، درد سمت چپ قفسه سینه، زیر دنده های سمت چپ احساس می شود که با درد قلب اشتباه گرفته می شود. بهتر است در این حالت به مراکز درمانی مراجعه شود تا با انجام یک نوار قلب از سلامتی قلب مطمئن شده و سپس به درمان بیماری های معده بپردازیم.
در نهایت باید به این موضوع توجه ویژه داشت که هر نوع معده دردی عصبی نیست و باید بیماری توسط پزشک متخصص بررسی شود تا نوع درد تشخیص داده شده و درمان متناسب با آن پیگیری شود.
چرا عسل ماده ای مناسب برای درمان معده درد عصبی است؟
عسل یک معجون فوق العاده برای معده و یک داروی بی نظیر برای اعصاب و کاهش استرس است. به ویژه عسل بهارنارنج و عسل مریم گلی که هر کدام به صورت تخصصی برای درمان استرس و درمان معده درد مورد استفاده قرار می گیرند. عسل آویشن نیز از جمله بهترین عسل های تک گل برای بهبود مشکلات معده و روده بوده و به طور همزمان برای آرامش اعصاب و برطرف کردن استرس نیز خواص زیادی دارد.
مواد درونی عسل طبیعی به ویژه برخی از عسل های تک گل کمک می کند تا روند درمان معده درد عصبی به بهترین شکل ممکن انجام شود. هرچند تحقیقات علمی زیادی نیز در این زمینه در حال اجراست اما به نظر می رسد شواهد موجود برای اثر گذاری شربت عسل طبیعی و مصرف عسل به صورت تنها برای درمان معده درد عصبی کافی باشد. در مطلبی مجزا به اثرات عسل طبیعی بر روی معده درد عصبی اشاره خواهیم کرد.
مطالعه بیشتر در مورد خواص عسل برای معده:
آیا می توانید از عسل برای درمان رفلکس اسید معده استفاده کنید؟
خواص عسل برای معده؛ 8 خاصیت بی نظیر از یک ماده طبیعی
سخن آخر
معده درد عصبی یکی از نتایج استرس و اضطراب بر روی معده است که عسل طبیعی همچون مرهمی می تواند به رفع این مشکل کمک کند. البته برای استفاده از عسل به منظور درمان معده درد عصبی بهتر است به سراغ برخی عسل های تک گل مثل عسل آویشن، عسل بهارنارنج و عسل مریم گلی برویم. همچنین مداومت در مصرف گزینه مهمی است که نقش اساسی در درمان معده درد عصبی دارد.
