به گزارش پایگاه خبری صنعت زنبورداری ایران، یک محقق و پژوهشگر صنعت زنبورداری در بیان آمار و اطلاعات موجود درباره صنعت زنبورداری ایران گفت: برای حس کردن ارزش و اعتبار صنعت زنبورداری که متأسفانه هنوز متولیان و مسئولین به اهمیت آن واقف نبوده و در حد لازم اهمیت و گره‌گشایی برای آن قائل نیستند، لازم است آمار و اطلاعات درست داشته باشیم و بر اساس آن به رفع مشکلات و موانع بپردازیم.
دکتر مراد خضر زاده تصریح کرد: حدود 73873 زنبوردار در کشور وجود دارد و حدود 6 میلیون و 643 هزار و 624 کندوی مدرن زنبورعسل در کشور داریم و نیز 252 هزار و 313 عدد کندوی سنتی نیز در کشور وجود دارد.
اردبیل بالاترین سرانه تولید و سمنان پایین‌ترین میزان
به گزارش عسلنا، وی افزود: 77 هزار و 393 تن، میزان تولید عسل در کشور است که میانگین میزان تولید کندوهای مدرن 11.84 کیلوگرم و برای کندوهای سنتی و بومی هم 4.79 کیلوگرم است.
وی ادامه داد: بالاترین میانگین تولید مربوط به استان اردبیل است با 22.14 کیلوگرم و پایین‌ترین میزان تولید هم برای استان سمنان هست با 3.4 کیلوگرم.
خضر زاده با اشاره به میزان صادرات عسل که به‌صورت متوسط حدود 1500 تن هست، گفت:
2528 تن بره موم نیز در کشور تولید می‌شود و سرانه تولید عسل کشور 978 گرم و سرانه مصرف آن 961 گرم هست که البته با واقعیات موجود احساس می‌شود کمی این آمار سرانه اغراق‌آمیز بوده و سرانه مصرف هر ایرانی تقریباً نصف این رقم است.
وجود صدها کارگاه و صنایع وابسته و گردش اقتصادی بالای صنعت زنبورداری
وی در ادامه تشریح کرد: در مورد ارزش‌های اقتصادی در بخش صنعت زنبورداری 34 هزار و 230 میلیارد ریال بوده و ارزش تولیدات مستقیم زنبورداری نیز 18 هزار و 480 میلیارد ریال و ارزش اقتصادی گردش مالی 1 میلیارد و 663 هزار و 230 میلیارد ریال بوده است.
به گزارش عسلنا، دکتر خضر زاده به وجود 291 کارگاه بسته‌بندی عسل ثبت‌شده در کشور اشاره و افزود: همچنین بالغ‌بر 95 کارگاه کندو سازی فعال نیز اشتغال این صنعت را تکمیل می‌کند.
وی همچنین وجود 65 کارگاه موم سازی و 7 کارگاه ساخت لوازم زنبورداری را یادآور شد و گفت: 2 کارگاه و شرکت نیز برای ساخت مکمل‌های غذایی از فرآورده‌های زنبورعسل مشغول هستند که این تعداد با توجه به ظرفیت تولید و تعداد کلنی‌های ایران بسیار ناچیز است.
ایران دارای 8 درصد از تعداد کلنی‌ها و 4 درصد تولید عسل جهان
این پژوهشگر ارشد مطالعات زنبورداری، اذعان کرد: درزمینه امکانات زیرساختی تشکیلاتی و تشکلی و صنفی، این صنعت دارای 7 مجموعه است که اتحادیه سراسری زنبورداران ایران‌زمین (تأسیس 1384)، صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری کشور (تأسیس 1391)، انجمن علمی زنبورداران کشور (تأسیس 1384)، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، اتحادیه‌های استانی زنبورداری (32 اتحادیه)، تعاونی‌های زنبورداری متعدد (242 مورد)، گروه امور تولیدات زنبورعسل و موسسه پایش کیفیت، تولیدات و تجهیزات صنعت زنبورداری که در سال 1394 راه‌اندازی شد را شامل می‌شود.
وی ادامه داد: 81 میلیون کلنی به‌طورکلی در دنیا ثبت‌شده است که حدود یک‌میلیون 650 هزار تن عسل از این کلنی‌ها استخراج‌شده است که ازلحاظ رتبه کلنی در سال 2013 رتبه چهارم و ازلحاظ تولید عسل در جهان رتبه هفتم را داریم.
این زنبوردار موفق، بیان داشت: سهم ایران از کل تعداد کلنی‌های در جهان 8 درصد و نیز 4 درصد عسل تولیدی جهان به ایران اختصاص دارد.
وی با اشاره به اینکه، صنعت زنبورداری اختصاص خوبی در تولید شغل دارد، گفت: با توجه به گردش پولی بالای این صنعت می‌تواند اهمیت مهمی برای متولیان اقتصادی کشور داشته باشد و احصای مشکلات این صنعت از طریق زنبورداران، شاغلین و اهالی این صنعت، تجار و بازرگانان عسل و اساتید دانشگاهی می‌تواند در برون‌رفت از این تنگنا یاریگر ما باشد.
طبقه‌بندی اصولی مشکلات و ارائه راهکارهای علمی و کاربردی
به گزارش عسلنا، دکتر خضر زاده در بخش دیگری از سخنانش با بیان مشکلات در بخش‌های مختلف این صنعت، اظهار کرد: ما با طبقه‌بندی دقیق این مشکلات و موردبررسی قرار دادن علمی و ارائه راهکارهایی با کمک اهالی فن برای این مشکلات سعی داریم برای هرکدام به‌صورت مجزا راهکار داشته باشیم.
وی اولین مشکل را بازار فروش و عرضه تولیدات عسل در کشور دانست و مشکلات کوچ و استقرار کندوها را هم مشکل دیگر اهالی این صنعت قلمداد کرد و گفت: مشکلات بیمه و آموزش هم سایر مشکلات زنبورداران را تشکیل می‌دهد، اول اینکه، این صنف شریف به آینده و تضمین مباحث درمان و مستمری نیاز دارند و در مورد آموزش هم باید یافته‌ها و مسائل زنبورداری جهان به‌صورت به‌روز برای این‌ها آموزش داده شود.
این پژوهشگر همچنین به بحث تبلیغات و بازاریابی اشاره و عنوان کرد: برای فروش در داخل و نیز صادرات به یک روابط عمومی قوی برای فرهنگ‌سازی نیاز داریم و باید بخش فنّاوری و نیازهای روز تولید و نیز داروهای زنبورداری، مکمل‌ها و صنایع وابسته را نیز برای توسعه این صنعت اهمیت داده و راه‌اندازی کنیم.
وی سموم کشاورزی و تلفات زنبورداری و سرایت انواع سموم و کنترل‌کننده‌های آفات به عسل تولیدی را مشکل عمده رخوت صادرات توصیف کرد و گفت: علاوه بر چاره‌اندیشی برای این معضل باید استفاده از کلنی‌های زنبور برای گرده‌افشانی قانونمند باشد و تقویم علمی کوچ برای هر منطقه بر اساساً زمان و مکان و ظرفیت مرتع تعریف شود.
به گزارش پایگاه خبری صنعت زنبورداری ایران، خضر زاده، تجهیز صنایع وابسته به زنبورداری را پراهمیت قلمداد کرد و اظهار داشت: در دنیا نیمی از مصرف سرانه به این نوع محصولات جانبی از عسل و فرآورده‌های زنبوری تعلق دارد و این‌ها سبب شکوفایی صنعت زنبورداری و تنوع محصولات عسلی می‌شود.
فرهنگ‌سازی مصرف، حذف دلالان، ایجاد صنایع تبدیلی و بسته‌بندی اصولی
وی، فرهنگ‌سازی مصرف عسل طبیعی و اینکه مردم فواید عسل را بدانند و بتوانند عسل باکیفیت را شناسایی و خریداری کنند و نیز اینکه در ژورنال‌های خارجی از عسل ایران مقالات و تبلیغاتی ارائه شود را امکانی بسیار مهم و سبب تحول فروش و کسب‌وکار زنبورداران دانست و گفت: باید دنیا بهتر این محصول مهم و باکیفیت ایرانی را بشناسد و حق عسل باکیفیت ایران بسیار بیشتر از صادرات کنونی و اعتبار کنونی در سطح جهان است.
به گزارش عسلنا، این پژوهشگر محصولات و فرآورده‌های زنبورعسل ادامه داد: بحث رفع موانع صادرات و تلاش برای افزایش آن و بررسی دلایل کاهش و کم بودن صادرات ایران نسبت به فراوانی و حجم تولید باید به‌صورت علمی بررسی و چاره‌جویی شود.
وی یادآور شد: تعریف استانداردهای غذایی و دارویی بر اساس مباحث علمی و استانداردهای علمی و جهانی و اعتمادسازی برای مشتریان و حذف دلالان و باندهای واسطه و نزدیک کردن تولیدکننده به خریدار یا مشتری صادراتی نیز از راهکارهای دیگر افزایش بازار فروش عسل و رفع مشکلات این صنعت مهم و سلامت‌محور است.
خضر زاده تأکید کرد: شناخت تولید بازار و تولید و بسته‌بندی بر اساس ذائقه مشتری و نوع سفارش‌ها و محصولاتی که مشتری نیاز دارد و تطابق تولیدات با نوع سفارش و مصرف و واردکردن عسل و فرآورده‌های زنبورعسل به بخش صنایع تبدیلی و تولید غذاها و فرآورده‌های دیگر، از مهم‌ترین نیازهای صنعت زنبورداری کشور است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در کنار موارد ذکرشده، تبلیغ عسل در رسانه‌های داخلی و خارجی و اطلاع‌رسانی دقیق و تخصصی از این صنعت و سازمان‌دهی و ساماندهی فروش با احداث بازارها و مراکز فروش تخصصی و ایجاد بازارهای مشترک نیز می‌توان موجبات تحول این صنعت مهم و حیاتی در توسعه پایدار را فراهم کند./
